54,5% Polaków korzysta z LPG

20.11.2023

Agencja Badawcza SW Research przeprowadziła we wrześniu na zlecenie Polskiej Organizacji Gazu Płynnego badanie społeczne poświęcone percepcji LPG. Badanie zostało zrealizowane metodą sondażu internetowego na grupie 1077 respondentów. Jakie są najważniejsze wnioski?

Jak Polacy korzystają z LPG?

Z wyników badania wnioskować można, że tylko 490 z 1077 respondentów (45,5%) nie miało w ciągu ostatnich 3 lat kontaktu z LPG jako źródłem energii. Największa grupa respondentów, składająca się z 269 osób, korzystała z LPG do przygotowania posiłków. Wskazuje to na powszechne wykorzystanie LPG jako paliwa do gotowania. 168 ankietowanych na 1077 (15,6%) korzystało z autogazu do zasilania swoich pojazdów - w przybliżeniu odpowiada to udziałowi samochodów osobowych z instalacjami autogazowymi w całym parku transportowym w Polsce. Opierając się na danych GUS, 3,4 mln spośród 25,8 mln (13,3%) zarejestrowanych w kraju pojazdów jest wyposażone w taką instalację. LPG jako najpopularniejsze w Polsce paliwo alternatywne trzyma się mocno. Warto przypomnieć, że Polska jest największym rynkiem autogazowym w Europie, a polscy producenci instalacji autogazowych przez ostatnie dwie dekady od podstaw zbudowali unikalne kompetencje i dziś świecą triumfy na rynkach światowych.

160 uczestników badania wspomniało o wykorzystywaniu LPG do celów rekreacyjnych - w kuchniach ogrodowych, grillu gazowym, w kamperach itd. 70 respondentów (6,5%) korzystało ze zbiorników przydomowych jako źródła ciepła dla domu. Jest to jeden z najważniejszych dla branży rynków w miarę, jak stare bezklasowe piece węglowe dominujące wciąż jeszcze na terenach wiejskich wymieniane są na efektywne kotły kondensacyjne. Podobna liczba ankietowanych - w znaczącej większości mężczyźni - korzystała z LPG w pracy: w wózkach widłowych, do pracach dekarskich oraz do obróbki i cięcia metali.

LPG to paliwo szczególnie powszechne na terenach słabo zurbanizowanych. Odsetek respondentów mieszkających w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców, którzy deklarują, że nie ma kontaktu z gazem płynnym, oscyluje między 53-56%. W miejscowościach poniżej 20 tys. mieszkańców przeciwnie - 62% respondentów korzysta z LPG. O gazie płynnym należy rozmawiać z mieszkańcami terenów wiejskich - oni wiedzą o nim najwięcej, bo oni używają go na co dzień. Oni mają też najlepszą opinię o LPG. 61% naszych ankietowanych uznało, że gaz płynny LPG jest dobrym rozwiązaniem jako nośnik energii na terenach wiejskich - w małych miejscowościach odsetek ten sięgnął 65%.

Czynniki wyboru i zalety LPG

Pytaliśmy naszych respondentów o kluczowe czynniki wyboru LPG. Jednym z kluczowych czynników, który wyłonił się z badań, jest wygoda korzystania z gazu płynnego. Łącznie 203 użytkowników podkreśliło łatwość obsługi i konserwacji instalacji gazowej jako istotny powód wyboru LPG jako źródła paliwa. Dotyczy to zarówno użytkowników pojazdów, jak i instalacji grzewczych czy przygotowania posiłków. Korzystanie z gazu jest proste, a instalacje są bezawaryjne.

Ważnym czynnikiem, którego pozycja na liście była pewną niespodzianką, jest konieczność wyboru LPG w obliczu braku alternatywnych opcji - wskazało go aż 179 respondentów. Oznacza to, że dla niektórych konsumentów LPG jest jedynym realnym wyborem ze względu na niedostępność lub ograniczoną dostępność alternatyw paliwowych. Zwykle wynika to z zamieszkiwania poza zasięgiem infrastruktury - ciepłowniczej lub gazowniczej - albo z braku przystępnych cenowo opcji, które użytkownicy traktowaliby jako alternatywę. Tę opcję częściej wybierały kobiety, niż mężczyźni (33,5% wobec 27%).

Konkurencyjna cena paliwa okazała się kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na wybór LPG przez konsumentów, a 162 osoby wskazały ją jako główny motyw swojej decyzji. LPG od dawna cieszy się uznaniem ze względu na swoją opłacalność w porównaniu z tradycyjnymi paliwami kopalnymi, jednak motywacja cenowa została wskazana dopiero w trzeciej kolejności przez naszych respondentów.

Wygoda obsługi, konieczność w przypadku braku alternatyw oraz konkurencyjne ceny LPG są kluczowymi czynnikami branymi pod uwagę przez konsumentów. Wśród pozostałych wskazań są także fakt, że to sprawdzona technologia oraz walory ekologiczne - na te ostatnie częściej wskazują mężczyźni, niż kobiety (20% wobec 14%).

Zapytaliśmy także respondentów o najważniejsze ich zdaniem walory LPG. O ile pytanie o czynniki wyboru gazu płynnego dotyczyło wyłącznie użytkowników, którzy w ciągu ostatnich 3 lat korzystali z tego paliwa, o tyle o zalety pytaliśmy wszystkich, co pozwala nam porównać odpowiedzi na oba pytania.

Respondenci mieli za zadanie ułożyć w kolejności (od 1 do 7) najważniejsze ich zdaniem zalety dla użytkownika. W tym przypadku niska cena LPG w porównaniu z innymi źródłami energii jest w przeważającej mierze uważana za najważniejszy czynnik przez użytkowników. Aż 32% respondentów wskazało ten czynnik jako najważniejszy. Wskazuje to, że przystępną cenę jako zaletę LPG identyfikuje największa grupa Polaków, choć niekoniecznie jest dla wszystkich jest ona najważniejszym czynnikiem wyboru gazu płynnego!

Solidne drugie miejsce w rankingu najistotniejszych walorów gazu płynnego podkreślanym przez respondentów zajęła ocena LPG jako sprawdzonej i niezawodnej technologia, dostępnej na rynku od dziesięcioleci: 17% respondentów umieściło tę zaletę na 1 miejscu, a 18% - na drugim. Świadczy to o zaufaniu, jakim Polacy darzą LPG jako niezawodną opcję energetyczną.

Dwie inne cechy uzyskały prawie takie samo znaczenie według respondentów - powszechna dostępność LPG i wygoda obsługi instalacji gazowych zostały uznane za równie ważne zalety. Dostępność LPG w różnych lokalizacjach zapewnia użytkownikom łatwy dostęp do paliwa, podczas gdy wygoda obsługi instalacji gazowych - wskazywana przez użytkowników jako najważniejszy czynnik wyboru tej, a nie innej technologii - oferuje przyjazne dla użytkownika doświadczenia.

Ważna jakość powietrza

17% respondentów uznało walory ekologiczne za najważniejszy czynnik wyboru przez siebie instalacji LPG. Choć zatem Polacy wskazują niższe w porównaniu do innych nośników energii emisje jako 5-6 co do znaczenia zaletę gazu płynnego, doceniają jego znaczenie dla poprawy jakości powietrza. Aż 61% odpowiada pozytywnie na pytanie, czy wymiana pieców węglowych na gazowe kotły kondensacyjne przyczyni się do ograniczenia smogu.

Potwierdza to pozytywne postrzeganie jako alternatywnego źródła energii wśród polskiej populacji. Przejście na LPG w ogrzewaniu ma szereg zalet

  • Po pierwsze, gaz płynny jest czystszym paliwem w porównaniu do węgla, emitując mniej zanieczyszczeń i zmniejszając ogólny ślad węglowy. Przekłada się to na znaczną poprawę jakości powietrza, szczególnie na obszarach o wysokiej koncentracji systemów grzewczych opartych na węglu. Ograniczając uwalnianie szkodliwych substancji do atmosfery, kotły LPG przyczyniają się do łagodzenia smogu, który jest poważnym problemem środowiskowym w wielu polskich obszarach podmiejskich.
  • Korzystanie z kotłów LPG oferuje również praktyczne korzyści. LPG jest łatwo dostępny i można go łatwo przechowywać, co czyni go wygodną opcją dla gospodarstw domowych i firm. To nie tylko zmniejsza wydatki na energię dla konsumentów, ale także ogranicza krajowe zapotrzebowanie na węgiel, prowadząc do bardziej zrównoważonego krajobrazu energetycznego. Pozytywne postrzeganie jako realnej alternatywy dla węgla jest dodatkowo wspierane przez inne badania i statystyki. Badania przeprowadzone przez ośrodki eksperckie wykazały, że wykorzystanie LPG jako paliwa grzewczego może zmniejszyć emisję dwutlenku siarki, tlenków azotu i cząstek stałych, z których wszystkie są szkodliwe dla zdrowia ludzkiego i środowiska.

Wyniki ankiety odzwierciedlają rosnący konsensus wśród polskiego społeczeństwa co do korzyści płynących ze stosowania LPG jako alternatywy dla węgla. Ta zmiana percepcji ma kluczowe znaczenie dla sprostania wyzwaniom środowiskowym i zdrowotnym związanym ze spalaniem paliw kopalnych. Cieszy fakt, że większość respondentów dostrzega pozytywny wpływ na jakość powietrza i jest skłonna korzystać z tego czystszego i bardziej zrównoważonego źródła energii.

Przypominamy wnioski z webinarium zorganizowanego przez Polską Organizację Gazu Płynnego we współpracy z Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie, poświęconemu problematyce ogrzewania budynków:

Wymiana starych kotłów węglowych na ogrzewanie gazowe lub pompy ciepła doprowadziłaby do praktycznej likwidacji niskiej emisji (pyłów i benzopirenu). Oznaczałaby także redukcję emisji CO2 w sektorze budynków – o ok. 61-65% w przypadku ogrzewania gazowego, i o ponad 50% w przypadku sprężarkowych pomp ciepła. Wartości te uwzględniają emisje pośrednie, które powstają w wyniku wytworzenia energii elektrycznej w warunkach polskiego miksu energetycznego.

51% ankietowanych ocenia także, że montaż instalacji LPG do samochodów spalinowych przyczynia się do poprawy jakości powietrza i ograniczenia smogu.  Wynik ten podkreśla pozytywne postrzeganie jako rozwiązania kwestii środowiskowych. Wykorzystanie LPG jako paliwa alternatywnego może znacznie zmniejszyć emisję szkodliwych zanieczyszczeń, takich jak tlenki azotu i cząstki stałe. Według szacunków POGP, wykorzystanie LPG w miejsce paliw tradycyjnych w 3 mln samochodów w Polsce przyczynia się do redukcji rocznej emisji CO2 o około 1 mln ton. Ponadto gaz płynny jest opłacalną opcją w porównaniu z benzyną lub olejem napędowym, co czyni go atrakcyjnym wyborem dla właścicieli samochodów.

Taki sam odsetek ankietowanych - 51% - uznaje, że autogaz umożliwia komfortowe podróżowanie po Europie. Wniosek ten oparty jest na szerokiej dostępności gazu płynnego na stacjach paliw, co znalazło odzwierciedlenie w niedawnej debacie na temat europejskiego rozporządzenia o infrastrukturze paliw alternatywnych (AFIR); Komisja Europejska uznała, że infrastruktura LPG jest na tyle rozpowszechniona w porównaniu do dystrybutorów paliw takich jak LNG, CNG czy ładowarek samochodów elektrycznych, że nie wymaga dodatkowego wsparcia.

Jakie ogrzewanie w domu?

Pozytywna percepcja LPG jako czynnika grzewczego utrzymuje się pomimo relatywnie niskich nakładów branży na komunikację. Respondenci zapytani, reklamy jakiej technologii grzewczej docierają do Polaków najczęściej nie mają wątpliwości - są zalewani reklamami pomp ciepła. Nie jest zaskoczeniem, że wydatki na promocję pomp ciepła znacznie przewyższają nakłady na promocję innych technologii grzewczych. Dowodzi to bardzo ekspansywnej strategii marketingowej dystrybutorów pomp w ciągu ostatnich dwóch lat. Inwestując w reklamę pomp ciepła, firmy dążą do zwiększenia swojego udziału w rynku i zachęcają do upowszechnienia tej technologii wśród polskiej populacji. W analizie Stowarzyszenia Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych za 3 kwartały 2023 r. czytamy:

W zeszłym roku mieliśmy rekordowy wzrost sprzedaży tych urządzeń, będący wynikiem bardzo intensywnej promocji tej technologii przez ekspertów i polityków UE, przy równoczesnym włączeniu w działania PR szerokiej kampanii na rzecz
odchodzenia od gazu. Tego typu działania, spowodowały duży wzrost zainteresowania technologią pomp ciepła, także u użytkowników, których domy nie są dostosowane do wykorzystania tej formy ogrzewania, co zaczęło prowadzić do coraz częstszych negatywnych opinii na temat pomp ciepła, co było rezultatem nie tego, ze technologia jest zła, a raczej niefachowością montażu i doboru tych urządzeń.  (...)

Technologie solarne również zajmują znaczącą pozycję w krajobrazie reklamowym. Należy jednak zauważyć, że respondenci często mylą fotowoltaikę z kolektorami słonecznymi, bowiem - według oceny SPIUG - konsumenci o technologii kolektorów jeszcze niewiele wiedzą.

Badanie POGP uwypukla przytłaczającą obecność pomp ciepła w działaniach promocyjnych i podkreśla znaczenie edukacji społeczeństwa w procesie transformacji systemów ciepłowniczych. Firmy i decydenci powinny podejmować świadome decyzje w celu dalszego promowania zrównoważonych rozwiązań grzewczych i przyczyniania się do ogólnej transformacji energetycznej kraju - nie opierając się wyłącznie na skali działań marketingowych dostawców poszczególnych technologii.

Niemniej jednak reklamy pomp ciepła oddziałują na preferencje zakupowe konsumentów. Respondenci pytani o to, jakie wybraliby źródło ciepła dla nowego domu nieprzyłączonego do sieci ciepłowniczej ani gazowej, wskazują w pierwszej kolejności pompę ciepła, w drugiej - kolektory słoneczne, mylone zapewne często z instalacjami fotowoltaicznymi, a w trzeciej instalacje hybrydowe (np. kocioł gazowy i pompę ciepła). Dopiero kolejne miejsce zajęły kotły kondensacyjne zasilane LPG. Stawkę preferowanych technologii zamykają kotły węglowe.

Warto podkreślić, że postawione pytanie dotyczyło wyłącznie nowych domów, dla których pompa ciepła lub instalacja hybrydowa często będzie korzystnym rozwiązaniem. W przypadku istniejących budynków, zwłaszcza o niższych parametrach efektywności energetycznej, ogrzewanie gazowe pozostaje z ekonomicznego punktu widzenia atrakcyjną propozycją. Według szacunków SPIUG:

Widać natomiast ponownie wzrastające zainteresowanie gazem, o brak którego nikt się już nie boi, a doniesienia medialne co do cen prądu w 2024 studzą inwestorów przed zakupem pomp ciepła.

Więcej o rynku urządzeń grzewczych w 2023 r. w publikacji SPIUG