Transformacja energetyczna europejskiej wsi

W obliczu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw paliw z kierunku rosyjskiego problem zużycia energii przez budynki stał się jednym z europejskich priorytetów. Nie bez powodu, bo sektor budynków – w całym cyklu życia – odpowiada za ok. 40% całkowitego zużycia energii w Europie. W skali całej Unii Europejskiej gaz ziemny, którego dostawy stanęły pod znakiem zapytania po 24 lutego, odpowiada natomiast za przeszło 40% zużycia energii w segmencie gospodarstw domowych. Nie dziwi zatem dążenie Unii Europejskiej do redukcji zapotrzebowania na surowiec, którego podaż na rynku europejskim historycznie kontrolowała Moskwa.

Co może za to dziwić, to determinacja administracji europejskiej w arbitralnym wyborze technologii energetycznych na podstawie uznaniowych decyzji. Mieliśmy do czynienia z tego typu podejściem przy pracach nad nowelizacją rozporządzenia 2019/631/UE, czyli rozporządzeniem o standardach emisji CO₂ dla samochodów osobowych, gdy Unia Europejska zdecydowała się na dopuszczenie do sprzedaży na terytorium Wspólnoty po 2035 r. jedynie samochodów o napędzie elektrycznym.

Podobna sytuacja ma miejsce obecnie w przypadku budynków. Tak, jak Unia Europejska zdecydowała się de facto uniemożliwić sprzedaż nowych pojazdów z silnikami spalinowymi, tak obecnie – przy pracach nad nowelizacją dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD) – rozważa możliwość ograniczenia wykorzystania technologii spalania węglowodorów dla celów grzewczych. Konsekwencją byłoby pogłębienie nierówności dochodowych pomiędzy mieszkańcami terenów wiejskich i miejskich. Według analizy pt. Not Fit for 55: Prioritizing Human Well-Being in Residential Energy Consumption in the European Union działania podejmowane w obecnym kształcie przez Unię Europejską wstrzymują konwergencję poziomu życia gospodarstw domowych w starych i nowych krajach Unii.

Co więcej, oznaczałoby to po raz kolejny mylenie celu z narzędziem do jego osiągnięcia i rezygnację z technologii, która może przynieść najefektywniejsze ekonomicznie efekty w dziedzinie redukcji emisji. W przypadku odnawialnego gazu płynnego ilość emitowanego dwutlenku węgla spada przy tym o ok. 94%, co czyni go idealnym paliwem transformacji na obszarach słabo zurbanizowanych.

Na terenach słabo zurbanizowanych mieszka w Unii niemal 140 mln osób. Często mieszkają w domach starszych, wybudowanych przed wejściem w życie standardów efektywności energetycznej. Zwykle są to budynki słabo ocieplone, wykorzystujące systemy wysokotemperaturowe, a wiele z nich pozbawionych jest dostępu do sieci gazowniczych i ciepłowniczych. W przypadku tych budynków, elektryfikacja ogrzewania i chłodzenia, może nie być projektem realistycznym finansowo. Kotły gazowe pozostają dla wielu z tych domów najbardziej dogodnym i opłacalnym rozwiązaniem, pozwalającym przy okazji na poprawę jakości powietrza. Potrzebujemy ich jako uzupełnienia nowego miksu technologii ciepłowniczych, obok pomp ciepła, potrzebujemy ich także jako elementu lokalnych systemów hybrydowych – społeczności i klastrów energetycznych.

Jeśli celem Unii Europejskiej jest dekarbonizacja gospodarki, celem podejmowanych instrumentów powinno być odejście od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych, a nie zakaz wykorzystania technologii spalania węglowodorów dla celów grzewczych. 

Więcej na ten temat na stronie kampanii #RuralFutures, a już 18 października w trakcie webinarium Liquid Gas Europe pt. Enabling rural areas' energy transition o transformacji energetycznej terenów wiejskich będą dyskutować:

• Anne-Katherina Weidenbach – członkini gabinetu Komisarza Unii Europejskiej ds. Energii
• Franc Bogovic (EPP, SI) – Poseł do Parlamentu Europejskiego
• Hanna Zdanowska – Prezydentka Łodzi
• Seamus Boland – Prezes Irish Rural Link
• Ewa Abramiuk-Lété - Dyrektor Generalna Liquid Gas Europe

Rejestracja na wydarzenie na stronie: http://ruralfutures.eu/events/webinar-rural-futures-enabling-rural-areas-energy-transition/ 

‍