Wycofanie kotłów na gaz? Sprawdzamy
22.2.2024
W ostatnich tygodniach pojawiła się w mediach kolejna seria tekstów zawierających dezinformacje w sprawie domniemanego zakazu przez Unię Europejską kotłów gazowych. Najważniejszym nieporozumieniem jest permanentne mylenie technologii (kotły kondensacyjne) z paliwem (gaz pochodzenia kopalnego). Poniżej prezentujemy fragment tekstu, jaki znajdziecie Państwo w nowym Raporcie Rocznym POGP, który zostanie zaprezentowany już w kwietniu 2024 r. na Forum Paliw Gazowych.
Jednym z priorytetów Fit for 55 było przyspieszenie dekarbonizacji sektora budowlanego, dotąd w małym stopniu dotkniętego bezpośrednio przez regulacje europejskie. Budynki w UE odpowiadają za 42% zużycia energii finalnej, a 80% tej wartości wydatkowane jest obecnie na ogrzewanie lub chłodzenie.
Najważniejszym i podstawowym instrumentem dążenia Unii Europejskiej do osiągnięcia celu zeroemisyjnych zasobów budowlanych w 2050 jest dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD). Do 2050 r. wszystkie budynki w Unii muszą uzyskać charakter bezemisyjnych. W sumie ok. 35 milionów budynków w Europie ma zostać zmodernizowanych. Kluczowym dla dyrektywy EPBD pojęciem jest Budynek Zeroemisyjny (ZEB), o całkowitym zużyciu energii pierwotnej określonym dla Polski na poziomie <65 kWh/m2/rok. W roku 2023 instytucje europejskie stały się jednak miejscem sporu o definicję ZEB oraz tempo i metody dekarbonizacji zasobów mieszkaniowych. Temperatura rozmów była wysoka – tak ze względu na koszty omawianych rozwiązań dla obywateli krajów Unii, jak i na trwający równolegle w Niemczech konflikt polityczny o tzw. ustawę ciepłowniczą (Gebäudeenergiegesetz,GEG).
Niemiecki spór o GEG miał znaczenie fundamentalne dla ogrzewania w Unii Europejskiej, bo podkreślił opór społeczny wobec zbyt radykalnej dekarbonizacji, przekraczającej zdolności finansowe społeczeństwa i wpłynął na sposób, w jaki inne europejskie rządy zaczęły spoglądać na koszty transformacji energetycznej.
Zgodnie z GEG, w przyszłości w nowych budynkach w Niemczech od 2024 r. mogą być instalowane tylko systemy grzewcze wykorzystujące >65% energii odnawialnej, przy czym mogą to być systemy hybrydowe, łączące pompy ciepła z kotłami kondensacyjnymi. Nie obowiązuje także zakaz nowych instalacji ogrzewania gazowego w istniejących budynkach, przy czym obowiązkowe stało się korzystanie z informacji o ryzyku związanym z możliwym wzrostem kosztów paliw kopalnych.
Wbrew wcześniejszym pogłoskom, użytkownicy ogrzewania gazowego nie muszą go wymieniać po wejściu w życie niemieckiej ustawy, będą mogli także naprawiać zepsute kotły.Wymianie podlegają – z zastrzeżeniem wyjątków zapisanych do ustawy - kotły grzewcze starsze niż 30 lat. Od 2045 r. wszystkie źródła ciepła zainstalowane w Niemczech będą musiały wykorzystywać w 100% odnawialne źródła energii - nie tylko energię elektryczną, ale także biometan, biopropan czy zielony wodór.
W 2023 r. pisaliśmy już o kształcie tekstu wynegocjowanej dyrektywy EPBD. Wersja wypracowana 7 grudnia 2023 r. w wyniku negocjacji pomiędzy Radą Unii, Parlamentem i Komisją - a już po ostrym sporze o niemiecki GEG - istotnie różni się od tekstu przyjętego w marcu ub.r. przez Parlament Europejski. Różnice dotyczące problematyki kotłów podsumowuje poniższa tabela.
Znowelizowana dyrektywa EPBD dopuszcza więc wykorzystanie w budynkach bezemisyjnych spalania paliw odnawialnych oraz wsparcie finansowe dla montażu hybrydowych systemów grzewczych, jednak pozostawia lukę co do definicji kotłów na paliwa kopalne. Wytyczne w tej sprawie ma dopiero wydać Komisja Europejska. Jasne już jest natomiast, że w nowych i modernizowanych budynkach nie będąmogły być wykorzystywane źródła ciepła zasilane wyłącznie paliwami kopalnymi.
Podsumowanie:
- Dyrektywa EPBD nie odnosi się w ogóle do kotłów! Przyjęte w niej terminy dotyczą kotłów zasilanych wyłącznie paliwami kopalnymi.
- Po roku 2030 będzie można nawet w nowych budynkach instalować kotły w systemach hybrydowych, np. wspólnie z kolektorami słonecznymi lub z pompami ciepła - w ten sposób kocioł może być wykorzystywany np. do podgrzania gorącej wody lub włączany w okresach szczytowego zapotrzebowania na ciepło, aby nie przeciążać pompy.
- Istniejące przed 2030 r. budynki nie będą w żaden sposób dotknięte regulacjami dotyczącymi kotłów z zastrzeżeniem, że stopniowo na rynek wprowadzane będzie paliwo z większą zawartością biokomponentów.
Co najważniejsze: czytajcie dokumenty źródłowe, a nie wyłącznie analizy przygotowywane przez jedną lub drugą opcję technologiczną. Polecamy lekturę przepisów. Na dzień powstawania tekstu Parlament Europejski nie zatwierdził jeszcze treści kompromisu, prawdopodobnie nastąpi to w marcu.
Dla osób preferujących przekaz wideo, 3 minuty od zaprzyjaźnionego vloggera o tym, dlaczego plotka o zakazie kotłów jest bzdurą roku:
